Uw klant betaalt niet!
De meeste klanten komen hun betalingsverplichtingen gewoon na. Oftewel, meestal gaat het goed. Maar lang niet altijd!
Ook u als ondernemer zult wel eens een factuur voor geleverde goederen of verrichte diensten hebben verzonden, die vervolgens niet werd betaald. Het is dan extra zuur als het gaat om een flink bedrag en dito gespendeerde tijd.
Er kunnen allerlei redenen zijn dat niet wordt betaald.
Het kan zijn dat uw klant simpelweg, misschien tijdelijk, onvoldoende financiële middelen heeft om de factuur te kunnen voldoen. Ook kan het zo zijn dat de klant het niet eens is met de levering of de kwaliteit van dienstverrichting. In dat geval schort hij zijn betalingsverplichtingen in feite op totdat alsnog op de juiste wijze wordt gepresteerd. Hiervoor gelden trouwens wel bepaalde wettelijke vereisten; betalingsverplichtingen opschorten kan niet zomaar.
Daarnaast is het mogelijk dat een bedrijf beëindigd is, de eigenaar naar het buitenland vertrekt, surseance van betaling heeft aangevraagd of failliet is.
Als surseance van betaling is aangevraagd en verleend, hoeft de klant juridisch gezien tijdelijk niet te betalen. Veel surseances van betaling gaan overigens vrij snel over in een faillissement.
Als faillissement is aangevraagd en verleend, mag de klant niet betalen. In dat geval wordt een curator aangesteld, die eerst gaat inventariseren welke schuldeisers er zijn, of boedel kan worden verkocht en of schuldeisers uiteindelijk kunnen worden betaald uit de opbrengst van de boedel. Het laatste is helaas vaak niet het geval.
Is het altijd terecht als uw klant niet betaalt?
Nee, is het simpele antwoord.
Vaak wordt ten onrechte niet betaald. Bijvoorbeeld als de klant meent dat niet goed is gepresteerd, terwijl volgens de afspraken die gemaakt zijn dat wél het geval is. In dat geval wordt mogelijk onterecht een beroep gedaan op opschorting. Maar in feite is, bij gebrek aan financiële middelen of bijvoorbeeld ingeval van een faillissement, het ook niet terecht dat niet wordt betaald. Als de factuur klopt en dus leidt tot betalingsplicht, maakt het feit dat er geen geld is of niet betaald mag worden vanwege het faillissement nog niet dat die wanbetaling dan ook maar gerechtvaardigd is!
Kunt u er iets tegen doen dat uw factuur uiteindelijk niet wordt betaald door uw klant?
Een garantie dat een factuur onder alle omstandigheden wordt betaald hebt u in feite nooit, maar u kunt er wel veel aan doen om de kans te verkleinen dat u uiteindelijk met lege handen komt te staan. U hebt de volgende mogelijkheden.
Vraag een voorschot of vooruitbetaling
Het lijkt een simpele oplossing en dat is het ook, maar daarom niet minder effectief! Als u met uw klant afspreekt dat die bijvoorbeeld een deel van de afgesproken prijs dient te voldoen voordat u uw goederen of diensten levert, loopt u in zoverre al minder risico. U doet namelijk pas iets, nadat het voorschot of de vooruitbetaling is ontvangen. Het vragen van een voorschot of vooruitbetaling hoeft ook niet vreemd te zijn. U kunt tegen uw klant zeggen dat u op voorhand al kosten moet maken of investeringen moet doen. Veelal zal er dan begrip zijn.
Kom in uw contractuele voorwaarden eigendomsvoorbehoud overeen
Als u goederen levert aan uw klant, kunt u onder bepaalde voorwaarden overeenkomen dat de eigendom van die goederen bij u blijft berusten, totdat de klant aan al zijn financiële verplichtingen heeft voldaan. Dat heeft als voordeel dat u de betreffende goederen kunt opeisen, zelfs als de klant failliet mocht gaan, als de financiële verplichtingen niet worden nagekomen. Overigens moet dan wel aan bepaalde vereisten zijn voldaan en moeten de voorwaarden voor het eigendomsvoorbehoud op de juiste wijze zijn opgesteld.
Kom borgtocht, een bankgarantie of hoofdelijke aansprakelijkheid overeen
Borgtocht is een overeenkomst met een derde, de borg, waarmee wordt afgesproken dat als de klant zijn betalingsverplichtingen niet zou nakomen, u, onder bepaalde voorwaarden, de borg zou kunnen aanspreken. De borg betaalt dan in plaats van uw klant. De borg zal de betaling die hij heeft moeten voldoen dan proberen te verhalen op de klant, maar dat is dan zogezegd uw probleem niet meer.
Een bankgarantie lijkt op borgtocht, maar dan kunt u de bank aanspreken tot betaling, die dan vervolgens ook weer de klant aanspreekt tot restitutie. Dit laatste heet contragarantie.
Hoofdelijke aansprakelijkheid komt vaak voor. Denk aan een hypotheeklening die wordt verstrekt aan een echtpaar. Vrijwel altijd zal de bank eisen dat de beide echtgenoten hoofdelijk aansprakelijk zijn. Hoofdelijke aansprakelijkheid wil zeggen dat meerdere personen, dat kunnen ook rechtspersonen zijn zoals een BV, ieder voor zich aanspreekbaar zijn voor de gehele betalingsplicht. Als uw klant bijvoorbeeld handelt vanuit zijn BV en u verplicht bent uw diensten aan de BV te leveren, zou kunnen worden afgesproken dat de klant zelf in privé hoofdelijk aansprakelijk is voor de betalingsplicht, zodat als de BV failliet mocht gaan of geen financiële middelen heeft, u bij de klant in privé kunt aankloppen voor betaling.
Verlang van de klant een zekerheidsrecht in de vorm van pand of hypotheek
Een pandrecht is een zekerheidsrecht. Als bijvoorbeeld een auto wordt verpand ter zekerheid voor de betaling van een factuur, en de factuur zou niet worden voldaan, kan onder bepaalde voorwaarden de auto (executoriaal) worden verkocht, zodat uit de opbrengst alsnog de factuur kan worden voldaan.
Pandrecht kan niet alleen op stoffelijke objecten worden gevestigd, zoals op een auto, sieraad, bedrijfsinventaris of een handelsvoorraad, maar ook op bijvoorbeeld de debiteurenvorderingen van uw klant. Soms gelden uitzonderingen. Het fraaie is dat een pandrecht gevestigd kan worden buiten de notaris om en ook zodanig dat uw klant de verpande zaak gewoon kan blijven gebruiken. We spreken dan van een bezitloos pandrecht.
Een hypotheekrecht kan als zekerheidsrecht op onroerend goed worden gevestigd, maar dat moet altijd via de notaris. Een hypotheekrecht is daardoor veelal meer geschikt voor grote vorderingen of als er alleen onroerend goed voorhanden is als onderpand.
Een groot voordeel van pandrecht en hypotheekrecht is dat deze rechten van kracht blijven ingeval van een faillissement van uw klant. Normaliter zullen alle goederen die eigendom zijn van uw klant onder het faillissement vallen, maar dat geldt niet voor goederen die verpand zijn of waar een hypotheek op rust. In dat geval is trouwens wel van belang om snel actie te ondernemen als uw klant failliet mocht gaan. De curator kan de pand- of hypotheekhouder een redelijke termijn geven om hun recht uit te oefenen.
Vragen?
Hebt u vragen over zekerheid voor onverhoopt niet-betalende klanten, of wilt u goede contractuele voorwaarden laten opstellen in dit kader, neemt u dan contact op met Boudewijn Advocatuur.
Boudewijn van Orsouw