Het corona-virus
De Wereldgezondheidsorganisatie heeft bekend gemaakt dat momenteel sprake is van een pandemie. Er is sprake van besmetting van een groot aantal mensen in 114 landen, inmiddels zo’n 118.000(!) En er is ook al een flink aantal doden te betreuren (meer dan 4.000). Op 12 en 15 maart 2020 heeft de regering een aantal maatregelen afgekondigd om verdere verspreiding van het corona-virus zoveel mogelijk tegen te gaan.
Afgekondigde maatregelen
De regering heeft onder meer als maatregel afgekondigd dat evenementen waar meer dan 100 personen bij betrokken zijn niet doorgaan. Vooralsnog geldt dit tot eind maart. Per 15 maart moeten sportclubs en horecagelegenheden van de regering dicht en per 16 maart scholen.
Hoe zit het met gemaakte contractuele afspraken?
Doordat grote evenementen worden afgelast, en er ook allerlei andere (bedrijfs)activiteiten worden gestaakt, zullen diverse afgesloten overeenkomsten niet of niet volledig (kunnen) worden nagekomen. Afgesproken diensten of goederen worden niet geleverd.
Dit levert contractbreuk op, want contractuele verplichtingen worden niet, niet volledig, of pas later nagekomen. Dit kan in veel gevallen schade kan opleveren bij een partij bij de overeenkomst en soms zelfs bij derden die daarbij helemaal geen partij zijn.
Hoe zit het met schade door de contractbreuk?
De wet zegt dat als er schade ontstaat als gevolg van het niet nakomen van contractuele afspraken, de partij die de verplichting moest nakomen, aansprakelijk wordt voor de schade als de niet-nakoming aan die partij toerekenbaar is. Als er geen toerekenbaarheid is, spreken we van “overmacht” en dan is er geen aansprakelijkheid voor de schade.
Levert de corona-pandemie overmacht op?
Het is lastig om daar in zijn algemeenheid iets over te zeggen. Want dat is afhankelijk van veel factoren. Zo kan er in de overeenkomst zelf iets zijn bepaald over de vraag wat er allemaal moet worden verstaan onder overmacht. Vaak wordt in algemene voorwaarden opgenomen dat als niet kan worden nagekomen wegens een virus-epidemie, er sprake is van overmacht. De kans is dan groot dat de partij die niet kan nakomen, niet schadeplichtig is. Maar dat is ook mogelijk als er niets is bepaald in de overeenkomst. Zo zal naar verwachting een grote rol spelen of de partij die niet kan nakomen, de door de regering afgekondigde maatregelen heeft opgevolgd. Of in een bepaald geval de corona-pandemie ook echt de nakoming verhindert, zal door een rechter kunnen worden bepaald als daar een geschil over ontstaat.
Zijn er nog andere mogelijkheden bij overmacht?
Als een overeenkomst door overmacht niet kan worden nagekomen kan die in sommige gevallen worden ontbonden. De overeenkomst vervalt dan en de al verrichte prestaties moeten worden teruggedraaid. Ook een beroep doen op “onvoorziene omstandigheden” is soms mogelijk. Dan kan een rechter de overeenkomst inhoudelijk wijzigen op verzoek van een partij bij de overeenkomst.
Hulp nodig of vragen?
Als u uw overeenkomst zelf niet kunt nakomen of als de wederpartij bij uw overeenkomst niet kan of wil nakomen als gevolg van de corona-pandemie en u wilt weten welke stappen u het beste kunt ondernemen, aarzelt u dan niet om contact op te nemen met Boudewijn Advocatuur.
Boudewijn van Orsouw