Een onderneming waarin in de regel 50 of meer personeelsleden werkzaam zijn, moet een ondernemingsraad instellen. De werknemers kiezen uit hun midden de leden van de ondernemingsraad. De leden van de ondernemingsraad hebben een specifiek soort ontslagbescherming. Overigens geldt geen absoluut ontslagverbod.
Heeft de ondernemingsraad ook bevoegdheden? Het antwoord is: ja.
In feite heeft de ondernemingsraad best vergaande bevoegdheden binnen de onderneming.
Zo heeft de ondernemingsraad recht op overleg met de bestuurder van de onderneming. In bepaalde gevallen zijn de bestuurder en de ondernemingsraad verplicht om met elkaar te overleggen. Tevens bestaat het recht op informatie.
Verder heeft de ondernemingsraad ook de bevoegdheid om advies uit te brengen over een voorgenomen besluit tot benoeming of ontslag van een bestuurder van de onderneming.
De twee belangrijkste bevoegdheden van de ondernemingsraad zijn het adviesrecht en het instemmingsrecht.
Als eerste het adviesrecht. In bepaalde in de wet omschreven gevallen is de bestuurder verplicht om voordat hij een bepaald besluit wil nemen, eerst de ondernemingsraad om advies te vragen. Dat is bijvoorbeeld het geval bij een reorganisatie, overdracht van de zeggenschap over een deel van de onderneming, een belangrijke wijziging van de werkzaamheden van de onderneming of het doen van een belangrijke investering.
In dergelijke gevallen zal dus eerst advies moeten worden gevraagd aan de ondernemingsraad en moet de bestuurder bij zijn uiteindelijke besluit ook aangeven of hij dat advies opvolgt of niet en waarom niet. Indien het advies niet wordt opgevolgd, mag de bestuurder het besluit een maand lang niet uitvoeren omdat de ondernemingsraad dan in beroep kan gaan bij het gerechtshof in Amsterdam. De ondernemingsraad kan dan aan het gerechtshof bijvoorbeeld vragen om de bestuurder te verplichten het besluit niet uit te voeren of om het aan te passen. Indien in een dergelijk geval de bestuurder het besluit tóch al eerder zou uitvoeren, is dat zelfs strafbaar.
Ten tweede het instemmingsrecht. Dit is een verdergaande bevoegdheid die de ondernemingsraad heeft. Indien de bestuurder bepaalde regelingen binnen de onderneming wil invoeren, moet de ondernemingsraad daarmee instemmen. Bijvoorbeeld een regeling op het gebied van arbeidsomstandigheden, ziekteverzuim, personeelsopleiding of de bescherming van persoonsgegevens.
Indien geen instemming wordt verleend, is de regeling niet rechtsgeldig. De ondernemingsrecht moet op de niet-rechtsgeldigheid wel binnen een maand schriftelijk een beroep hebben gedaan. Als de ondernemingsraad geen instemming verleent, kan de bestuurder vervangende toestemming vragen aan de kantonrechter.
Hebt u als werkgever vragen over het al dan niet instellen van een ondernemingsraad of wilt u advies ingeval van advies- of instemmingsrecht van uw ondernemingsraad, of wilt u als ondernemingsraad worden bijgestaan in het kader van een bepaalde advies- of instemmingsaanvraag, neemt u dan contact op met Boudewijn Advocatuur.
Boudewijn van Orsouw